|
||||||
|
||||||
Er bestaat een essentieel verschil tussen wetenschap en
pseudowetenschap - theorieën die niet wetenschappelijk zijn maar zich wel
presenteren als wetenschappelijk.
Een wetenschappelijke theorie doet beweringen die toetsbaar zijn.
Deze beweringen ontkennen het voorkomen van specifieke gebeurtenissen of
verschijnselen. Dat wil zeggen dat deze beweringen in principe weerlegbaar
zijn.
Bijvoorbeeld: 'De inertie van een object hangt vooral af van zijn massa in plaats van zijn snelheid.' Wij kunnen een natuurkundig experiment bedenken dat de onwaarheid van deze bewering probeert aan te tonen.
Een pseudowetenschappelijke theorie doet beweringen die niet te toetsen zijn. De beweringen binnen deze 'theorie' sluiten niets uit. Er is niets dat als ontkennend bewijs kan gelden tegen deze beweringen.
Bijvoorbeeld: 'Iedereen is ten diepste egoïstisch, maar sommigen bestrijden dit bij zichzelf beter dan anderen.’ Egoïstische mensen kunnen worden aangehaald als bewijs voor deze bewering, maar ook alle andere mensen! Het is onmogelijk deze bewering te toetsen, omdat deze 'theorie' niet-egoïstische mensen verklaart als mensen die succesvol zijn in het bestrijden van hun egoïsme. Geen mens kan als bewijs dienen tegen deze stelling.
Een voorbeeldoefening...
Verdeel de witte vakken met beweringen in twee groepen; een met beweringen die toetsbaar zijn, en een met beweringen die niet toetsbaar zijn:
Klik om te openen in de editor.
Als je klaar bent, klik dan op het voorbeeldantwoord om het te openen ter controle.
This material has been developed independently of the International Baccalaureate, which in no way endorses it.
© Stichting Kritisch Denken . Rationale Oefeningen versie 0.1,
